روزنامه سپید | اخبار 9 | 15 مهر 1393 | لینک خبر:
sepidonline.ir/d37194
موج افزایش آلوده‌کننده‌های شیمیایی گوناگون در محیط‌زیست دانشمندان را نگران کرده است. پروفسور دبورا سواک هامر، استاد علوم بهداشت محیط دانشگاه مینه سوتا سال گذشته تحقیقی جامع به‌روی آلودگی شیمیایی رودخانه زامبرو انجام داد. پیدا شدن مواد شیمیایی حشره‌کش‌ها در آب رودخانه برای آنها دور از انتظار نبود، ولی وجود آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضد‌تشنج همچون کاربامازپین در آب رودخانه واقعا شوک‌آور بود. این محققان پی بردند که از 15 سال پیش داروهای اضافی که مصرف‌کنندگانشان آنها را در دستشویی ریخته بودند توسط سیستم تصفیه فاضلاب پالایش نشده و به آب‌های جاری بازگشته‌اند. باوجود اینکه دکتر‌سواک‌‌هامر، کارشناس ارشد مواد آلوده‌کننده از گوناگونی و فراوانی مواد یافت شده در آب رودخانه متعجب و وحشت زده شد. کافئین پیدا شده در آب رودخانه حاصل مصرف قهوه و نوشیدنی‌های انرژی‌زا است. همچنین مقادیر بالایی استامینوفن در تجزیه آب یافت شد. استامینوفن در دوزهای بالا به کبد آسیب جدی وارد می‌کند. دکتر سواک هامر می‌گوید؛ تاثیر چنین آلودگی‌هایی بر محیط‌زیست و سلامت انسان‌ها کاملا روشن نبوده و باید کار زیادی روی آن انجام شود. به گفته دانشمندان تعداد مواد شیمیایی آلوده‌کننده محیط‌زیست با تصاعد هندسی افزایش می‌یابد. یک تیم محقق در موسسه تحقیقات ژئولوژیک ایالات متحده در محیط‌های گوناگون مثل کانال‌های انتقال آب، رسوبات، لجن فاضلاب‌های شهری که به عنوان کودهای کشاورزی استفاده می‌شوند، به دنبال آثار این مواد آلوده‌کننده گشتند. هورمون‌های استروییدی و ماده آنتی‌باکتریال تریکلوزان در فاضلاب شهری یافته شد. در بدن ماهی‌ها داروی ضدافسردگی فلوکستین (با نام تجاری پروزاک) و در رسوبات نازک تشکیل شده روی تخت سنگ‌های بستر و کناره‌های نهرها داروهای ضدبارداری و شوینده‌ها پیدا شد. دکتر ادوارد فورلانگ، سرپرست تیم یاد شده می‌گوید ؛ آنها طیف گسترده‌ای از آلاینده‌های ارگانیگ و غیرارگانیک و تاثیر آنان روی سلامت اکوسیستم‌های طبیعی را بررسی کرده‌اند. ادوارد اسکنر، سردبیر ژورنال فناوری و علوم محیط‌زیست در مقاله‌ای تحت عنوان بازگشت دوباره آلاینده‌ها هشدار داده که محیط‌زیست ما با هجوم انواع نوین و گوناگون آلاینده‌ها روبروست، در حالی که شناخت ما از آثار سوءآلاینده‌های قدیمی‌تر کماکان ناقص و ناکافی است. انجمن مواد شیمیایی ایلات متحده که ناشر این مجله است، جامع‌ترین پایگاه اطلاعاتی مواد شیمیایی به ثبت رسیده در ایالات متحده را ایجاد کرده است. سرعت رشد این لیست اعجاب‌آور است. روزانه 15هزار ماده شیمیایی نسل های اول و دوم و سوم و مواد بیولوژیک در آمریکا به ثبت می‌رسد. بعضی از این مواد اخیرا مورداستفاده قرار نگرفته‌اند و احتمالا بیشتر آنان خطرناک هم نیستند، اما گذشته از مفید یا مضر بودن این مواد، اقتصاد ما بر اساس تولید مواد نوآورانه و چالش‌برانگیز حرکت می‌کند. نگرانی دیگر دکتر اسکنر و دیگر کارشناسان محیط‌زیست این است، که مواد شیمیایی قدیمی‌تر در محیط تغییر شکل داده و تبدیل به موادی خطرناک می‌شود. براساس بعضی تحقیقـات پلـی‌کلرینیـت بیفنیل
(polychlorinated biphenyls یا PCB) درون گیاهان به مواد شیمیایی خطرناک متابولیزه می‌شود. نکته غم‌انگیز این است که باوجود اینکه مصرف PCB ممنوع شده است هنوز از طرق غیرمستقیم وارد محیط‌زیست می‌شود، مثلا پس از تخریب ساختمان‌های قدیمی بتونه مصرف شده در آنها این ماده خطرناک را وارد محیط‌زیست می‌کند. PCB از مدت‌ها قبل به عنوان ماده‌ای بسیار خطرناک اعلام شده است، اما نمی‌توان ادعا کرد که همه آلاینده‌ها خطرناکند. از میلیون‌ها ماده شیمیایی شناخته شده فقط چندهزارتایی هستند که برای سلامت مضر شناخته شده‌اند.
